Moederkoren, Bakkersgist en Dementie

Moederkoren ontstaat in (vooral) graanproducten als deze in warme vochtige omstandigheden opgroeit of opgeslagen worden. Het produceert alkaloïden om zichzelf te beschermen en dat is goed gelukt, want er zitten potentieel dodelijke versies tussen. Ergotamine kan bij mensen leiden tot darmkrampen en doorbloedingsproblemen, waardoor vingers en tenen afsterven. Verder kunnen langdurige hallucinaties optreden.
Ergotamine heeft dus een vaatvernauwende werking en de wetenschap heeft ontdekt dat het ingezet kan worden als middel om aanvallen van migraine te verkorten. De bijwerkingen zijn echter nogal verontrustend en het middel moet met de nodige voorzichtigheid door artsen worden voorgeschreven.

D-lyserginezuur, ook een van de alkaloïden van moederkoren, wordt ingezet voor de behandeling van dementie en de Ziekte van Alzheimer.

Maar er zijn wereldwijd nogal wat mensen die leiden aan die twee neurodegeneratieve aandoeningen, waardoor de productie van D-lyserginezuur behoorlijk tekortschiet. Een oplossing voor dat probleem lijkt echter in zicht, want wetenschappers zijn er in geslaagd om gewoon bakkersgist zodanig aan te passen dat het D-lyserginezuur kan aanmaken[1].

Het gebruik van gist is natuurlijk al duizenden jaren bekend en levert niet alleen gerezen brood op, maar produceert ook de alcohol en smaak in bier en wijn. Je kunt gist ook leren om een product zoet, zuur, zout, pittig, bitter of hartig te maken.

De onderzoekers hebben nu een bioreactor (lees: vat) met een inhoud van een liter gemaakt waarin bakkersgist in een suikeroplossing bijna twee milligram D-lyserginezuur aanmaakt. Niet veel, maar het is een begin. Op een industriële schaal kunnen er tonnen D-lyserginezuur gemaakt worden en dat is goed nieuws voor patiënten die leiden aan dementie of de Ziekte van Alzheimer.

[1] Wong et al: Reconstituting the complete biosynthesis of D-lysergic acid in yeast in Nature Communications – 2022. Zie hier.

Geen opmerkingen: